به گزارش شهرآرانیوز، هفته کتاب، کتاب خوانی و کتابدار از ۲۱ تا ۲۷ آبان ماه برگزار شد که در این یک هفته برنامههای مختلف و متنوعی از جمله نشست خبری، رونمایی از چند کتاب و طرحهایی دیگر به اجرا درآمد. روز گذشته مراسم گرامی داشت این هفته در تالار آفتاب ولایت در خیابان بهجت برگزار شد.
نصرا... پژمانفر، نماینده مجلس شورای اسلامی، علی اکبر سبزیان، مدیر کل کتابخانههای عمومی خراسان رضوی، حجت گنابادی نژاد، معاون هماهنگی و مدیریت امور زائران استانداری خراسان رضوی، دکتر محمدحسین دَیانی، پدر علم اطلاعات و کتابداری از سخنرانان این مراسم بودند. همچنین در این مراسم از کتابداران نمونه، رسانههای فعال در حوزه ترویج فرهنگ کتاب خوانی و کتاب خوانان برتر تقدیر و قدردانی شد.
حجت الاسلام والمسلمین نصرالله پژمانفر، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ و نماینده مجلس شورای اسلامی، با اشاره به وقایع اخیر کشور گفت: بیشتر افراد حاضر در ناآرامیهای اخیر، زخمی فضای تهاجم فرهنگی هستند که باید مهربانانه به آنها کمک کرد تا خود را از این فضا بیرون بکشند، البته این اتفاقها مسئله جدیدی نیست، بلکه فضا و واقعیتهایی بوده که در جامعه وجود داشته است و بخشی از شرایط و آسیبهای ایجاد شده به دلیل کم توجهی و غفلت برخی دستگاههای فرهنگی است که با برنامه ریزی دشمن با این فضای تلخ مواجه شده ایم. او خاطرنشان کرد که پاک کردن صورت مسئله راهکار مناسبی نیست و باید عامل اصلی بروز این شرایط، شناسایی و برای حل مسئله، برنامه ریزی کرد، همچنین باید برای جبران کوتاهیها شتاب بیشتری در عرصه فرهنگی داشت.
این نماینده مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از صحبت هایش وضعیت کتاب خوانی را بحرانی دانست و یادآور شد: اگر خواندن کتابهای دعا، قرآن و فضای مجازی به عنوان فضای مطالعه محاسبه نشود، سرانه کتاب خوانی به شدت نگران کننده است و امروز با وضعیت بحرانی در حوزه کتاب خوانی مواجه هستیم. این وضعیت برای کشوری ایجاد شده که بهره برداری از کتاب و کتاب خوانی جزو فرهنگ آن بوده است و باید موانع موجود در مسیر توسعه کتاب خوانی برطرف و فرهنگ کتاب و کتاب خوانی تقویت شود.
وی در ادامه گفت: کتابداران نیز نقش مهمی در ترغیب افراد و به ویژه دانش آموزان به فضای کتاب و کتاب خوانی دارند و کتابداران نمونه در دوران شیوع ویروس کرونا، خلأ به وجود آمده در روابط افراد را با کتاب پر کردند که این اقدام در خور قدردانی است. هم اینک ۲۲۵ کتابخانه عمومی و هفت کتابخانه سیار در خراسان رضوی فعال است، اما ۲۷ شهر استان همچنان فاقد کتابخانه است.
حجت الاسلام والمسلمین علی اکبر سبزیان، مدیر کل کتابخانههای عمومی خراسان رضوی، کتابداران را افسران جبهه دانایی معرفی کرد که حتی در دوران کرونا علی رغم محدودیتها توانستند حال دل مردم را با کتاب، خوب کنند و افزود: کتابخانهها به عنوان فرهنگ سراهای اجتماعی و کتابداران؛ ستونهایی هستند که باعث رقم خوردن اتفاقات خوبی شده اند.
او همچنین بیان کرد: در هفته گرامی داشت کتاب به ارزیابی فعالیت یک سال گذشته میپردازیم و هم برای سال آینده برنامه ریزی خواهیم داشت.
حجت الاسلام والمسلمین حجت گنابادی نژاد، معاون هماهنگی و مدیریت امور زائران استانداری خراسان رضوی، در ابتدای صحبتهای خود با اشاره به وضعیت وخیم غرب گفت: آمریکا رو به فروپاشی است، البته موضوع صحبت من نیست که این موضوع را تبیین کنم، اما همان طور که از زبان امام خمینی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی را شنیدیم، الان داریم دورهای را تجربه میکنیم که آهنگ فروپاشی ظلم و استکبار جهانی به صدا درآمده است. این شیطنتهایی که در منطقه و در کشور ما هم به صدا درآورده اند نشانههای همان آرزوی ماست.
او در ادامه با تأکید بر اهمیت و نقش فرهنگ در جامعه خاطرنشان کرد: جهاد اصلی در میدان فرهنگ است و شما [کتابدارها و مسئولان حوزه کتاب]مجاهدان عرصه فرهنگی هستید. امروز دشمن با هیمنهای که دارد میخواهد بشریت و به ویژه جوانان ما را با مشغولیتهای گسترده و فراگیر فضای مجازی و رسانهای به انسانهای متوهم، تخیلی و با هیجانهای کاذب تبدیل کند، اما شما با همین تواناییها و گاهی با یک کتابخانه کوچک و امکانات محدود ایستاده اید و سعی دارید با مبارزه بزرگ نرم در مقابل جریانی که میخواهد مردم ما را متوهم تربیت کند، نسل ما را ارزشمند تربیت کنید. خط کاری شما تربیت انسانهای فکور، فهیم و اهل مطالعه و فکر است.
گنابادی نژاد در بخش دیگری از صحبت هایش به توسعه فضای مجازی، نقش غیر قابل کتمان کتاب و آسیبهایی که ممکن است دوری از کتاب و کتاب خوانی به وجود بیاورد اشاره کرد و افزود: با همه توسعهای که فضای مجازی و دنیای دیجیتال ایجاد کرده است، همچنان کتاب اصیل و دارای اولویت است. اینکه کسی تصور کند با پدید آمدن وسایل ارتباط جمعی نوظهور، کتاب منزوی خواهد شد، خطاست. جای کتاب را هیچ چیزی نمیگیرد. کتابخانه را یک قرارگاه اصلی فرهنگی بدانید. نهاد کتابخانههای عمومی، نهاد اصلی مسئول در حوزه کتاب و کتاب خوانی است، اما این رسالت از هیچ دستگاه و نهادی سلب نمیشود.
هیچ نهادی نمیتواند بگوید من در عرصه کتاب و کتاب خوانی مسئولیت، نقش و سهم ندارم. این مقام مسئول همچنین به نقش کتاب در پیشگیری از آسیبها اشاره کرد و گفت: ما اگر امروز در جامعه مان تلخیها و آسیبهایی داریم باید ببینیم نسبت آنها با کتاب و کتاب خوانی چیست؟ من بی اطلاع هستم. از مدیرکل نهاد کتابخانههای عمومی استان تقاضا دارم یکی از اولویتهای این نهاد در استان؛ انجام پژوهشهای علمی برای بررسی آثار کتاب و نسبت آن با آسیبهای اجتماعی باشد. باید ببینیم کودکانی که پایشان به زندان باز شده است چقدر اهل کتاب و کتاب خوانی بوده اند.
خانوادههای آسیب دیده چقدر اهل کتاب و کتاب خوانی بوده اند و چقدر متأثر از فضای مجازی. اینها باید در دستورکار باشد تا براساس نتیجه آن برایش برنامه و طرح و گفتمان سازی کنیم. معاون هماهنگی و مدیریت امور زائران استانداری خراسان رضوی در پایان صحبت هایش دو درخواست را هم مطرح کرد؛ یکی مشخص شدن سهم هر دستگاه برای کتاب و کتاب خوانی و دیگری ایجاد زنگ کتاب خوانی در مدارس و این درخواستها را چنین تشریح کرد: ما در استان خراسان نیازمند سندی هستیم برای کتاب و کتاب خوانی که سهم هر دستگاه در این حوزه مشخص باشد. کتاب و کتاب خوانی باید از مدل جشنوارهای و تشریفاتی بیرون بیاید. باید بتوانیم اگر در شهر یا روستایی کتاب و کتاب خوانی ضعیف بود مطالبه گری جدی داشته باشیم.
حتما نقصهایی در زیرساختها هست، اما کتاب و کتاب خوانی تمامش وابسته به زیرساختها نیست، اگرچه زیرساخت میتواند تأثیرهای خیلی جدی داشته باشد. درخواست دوم، ایجاد زنگ کتاب و کتاب خوانی در مدارس است. ما در استان خراسان یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر دانش آموز داریم. باید برای مدارس زنگ کتاب خوانی بگذاریم. میشود سبد و برنامهای متنوع و جامع برای نوجوانهای مان داشته باشیم که مشارکت فراگیر و گستردهای در این زمینه داشته باشند. هر کلاس و مدرسه میتواند نماینده کتاب و کتاب خوانی داشته باشد.
پدر علم اطلاعات و کتابداری ایران، استاد پیشکسوت دانشگاه فردوسی مشهد و نخستین استاد رشته کتابداری این دانشگاه، دکتر محمدحسین دَیانی، از دیگر سخنرانان این مراسم بود. او ضمن معرفی کوتاهی از خود و فعالیتش، یک خاطره و یک توصیه داشت: وقتی پس از پایان تحصیلات مقطع دکترا از آمریکا بازگشتم، یکی از اقوام نزدیک به من گفت این رشته و کار تو به درد نمیخورد. من بیش از چهار دهه است که دارم در این حوزه فعالیت میکنم و به این نتیجه رسیده ام که کار ما بی ثمر نبوده است و آن خویشاوند ما اشتباه میکرده است. ما ابزار پیشرفتهای علمی را که کتاب باشد در بین مردم توزیع میکنیم.
یک توصیه هم دارم: کتاب بخوانید و اگر کتاب به شما میگوید آنچه من میگویم همانی است که درست است، باور نکنید. کتابها و نظرهای متفاوت را بخوانید و خودتان به یک قضاوت برسید. خواندن وقتی مهم است که به ما اجازه میدهد ذهنمان را از اندیشههای مخالف بپرورانیم و بعد به نتیجه درستی برسیم که خودمان بر اساس دانشمان یا به اتفاق دانشمندان یا بزرگانی که این منابع را برای ما گذاشته اند، کسب کرده ایم. این استاد پیشکسوت ۵۰۰ جلد کتاب از تألیفات خودش را در این مراسم به کتابخانههای عمومی استان اهدا کرد.